Bridging allowance: social status after bankruptcy

Bankruptcy causes a series of consequences for the bankrupt person. Below, we briefly discuss the consequences of bankruptcy and specifically focus on the bridging allowance.

Wat is het overbruggingsrecht?

When self-employed individuals have to cease their activity, for example, due to bankruptcy, they are entitled to an income from social security. This is a right for self-employed individuals to receive benefits to “bridge” difficult periods. This right is called the “bridging allowance.” To bridge that difficult period, you can receive a financial allowance for up to 12 months. During this time, you are not required to pay social contributions but still retain certain social rights.

IMPORTANT: The bridging allowance has been reformed since January 1, 2023. The information on this page applies if you have ceased or interrupted your self-employed activity since January 1, 2023. If you interrupted or ceased your activity before January 1, 2023, different conditions and modalities apply.

When does the bridging allowance arise?

Since January 1st, 2017, there are four specific situations that give rise to the bridging allowance:

Gedwongen onderbreking

Als je door omstandigheden buiten je wil je activiteit tijdelijk moet onderbreken of definitief moet stopzetten. Het kan gaan om:

een natuurramp
een brand
een beschadiging van de voor professioneel gebruik bedoelde gebouwen of de professionele uitrusting
een allergie veroorzaakt door het uitoefenen van je beroep
een beslissing van een economische speler of een gebeurtenis met economische impact
faillissement – ofwel persoonlijk faillissement ofwel van de vennootschap waarin je op het tijdstip van het faillissement mandataris of werkend vennoot was.

Stopzetting wegens economische moeilijkheden

Als je door economische moeilijkheden je activiteit officieel moet stopzetten.

Om recht te hebben op het overbruggingsrecht, moet je aan één van de volgende voorwaarden voldoen:

Je ontvangt op het ogenblik van de stopzetting een leefloon en kan dit bewijzen met een attest van het OCMW.
Het RSVZ (Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen) heeft je vrijgesteld van sociale bijdragen in de periode van 12 maanden die voorafgaat aan de maand van je stopzetting.
Je hebt een beperkt inkomen. In het jaar van de stopzetting én het jaar daarvoor was je netto belastbaar inkomen als zelfstandige niet hoger dan 16.409,20 euro als zelfstandige of helper, of niet hoger dan 7.208,56 euro als meewerkende echtgenoot (bedragen 2023).

Aan elke situatie zijn dus strikte en limitatieve criteria gekoppeld.

Voorwaarden voor het overbruggingsrecht

Om aanspraak te kunnen maken op het overbruggingsrecht moet men voldoen aan een aantal cumulatieve voorwaarden:

Je hebt je hoofdverblijfplaats in België.
Je bent zelfstandige in hoofdberoep of meewerkende echtgenoot gedurende het kwartaal waarin het feit zich voordeed én de drie daaraan voorafgaande kwartalen;
Je bent voor diezelfde kwartalen sociale bijdragen verschuldigd. Men moet 4 kwartalen effectief betaald hebben in de 16 kwartalen voorafgaand aan de stopzetting of het faillissement.
Je oefent op het tijdstip van de onderbreking/stopzetting van je zelfstandige activiteit geen enkele beroepsactiviteit meer uit.

Omvang van het overbrugginsrecht

Het bestaande basispakket blijft behouden: dit pakket bestaat uit maximum twaalf maanden financiële uitkering. Daarnaast blijft u ook in orde met de ziekteverzekering en gezinsbijslagen gedurende maximum vier kwartalen.

Heeft u het basispakket niet volledig opgebruikt? Dan kan u het resterende saldo meenemen naar een volgende gebeurtenis in uw loopbaan.

Zodra je activiteiten onderbroken zijn, ontvang je een financiële uitkering. De uitkering kan gedurende maximaal 12 maanden worden toegekend. Het bedrag van je uitkering hangt van je gezinssituatie af:

Zonder gezinslast: 1.513,57 euro per maand.
Met gezinslast: 1.891,36 euro per maand. Je hebt recht op de hogere uitkering met gezinslast als je een persoon ten laste hebt voor de ziekteverzekering.

Om het bedrag van de uitkering te bepalen, maakt het RSVZ een onderscheid tussen twee onderbrekingsperiodes.

Tijdens de eerste periode ontvangt de rechthebbende de financiële uitkering per periode van zeven opeenvolgende dagen;
In de tweede periode zal de uitkering maandelijks gebeuren.

Kan je het overbruggingsrecht combineren met een beroepsactiviteit of een vervangingsinkomen?

Vroeger was het klassieke overbruggingsrecht absoluut onverenigbaar met de uitoefening van eender welke beroepsactiviteit of vervangingsinkomen. Voortaan is een (beperkte) cumulatie wél toegestaan.

Wat de beroepsactiviteit betreft, kan het zowel om een activiteit als zelfstandige gaan, als om een activiteit als loontrekkende of ambtenaar. Het overbruggingsrecht kan gedurende maximaal drie – niet noodzakelijk opeenvolgende – maanden behouden blijven, maar het bedrag van de uitkering zal daarbij wel degressief verminderen.

Opgelet: de uitoefening van een beroepsactiviteit heeft altijd een effect op het overbruggingsrecht, ongeacht hoeveel je werkt. Werk je in een bepaalde kalendermaand één dag als uitzendkracht? Of werk je 20 dagen in die maand? Het effect op het overbruggingsrecht is hetzelfde.

Ook de combinatie met een ander vervangingsinkomen is voortaan toegestaan, mits de som van de financiële uitkering en het andere vervangingsinkomen niet hoger is dan het overbruggingsrecht.

Heb je meermaals pech?

Als je door een nieuwe gebeurtenis je activiteit moet onderbreken of stopzetten, kan je recht hebben op extra maanden/kwartalen overbruggingsrecht, zelfs als je je ‘basispakket’ van twaalf maanden/vier kwartalen al hebt opgebruikt bij een of meerdere eerdere gebeurtenissen.

Het maximum aantal extra maanden/kwartaal hangt af van het aantal kwartalen opbouw van pensioenrecht als zelfstandige in een referentieperiode, d.w.z. de periode tussen de vorige gebeurtenis en de nieuwe gebeurtenis.

Vereenvoudiging en versoepeling

Met nog maar twee welbepaalde situaties die in aanmerking komen voor het overbruggingsrecht, kunnen we spreken van een vereenvoudiging van het systeem. Daarenboven bestaat vandaag de mogelijkheid om het overbruggingsrecht te cumuleren met een ander vervangingsinkomen en/of een beroepsactiviteit, binnen welbepaalde grenzen.

Je sociale verzekeringsinstelling is belast met de toepassing van de wetgeving over het overbruggingsrecht.

Voor verdere vragen, staat ons kantoor u met raad en daad bij waarbij ook het aspect van de fiscale gevolgen moet worden onderzocht, daar het overbruggingsrecht wordt belast.